Trình Quốc hội dự thảo Luật Thuế TTĐB (sửa đổi) và Luật Thuế TNDN (sửa đổi)
(TCT online) – Ngày 22/11, trong khuôn khổ chương trình Kỳ họp thứ 8 (đợt 2), Quốc hội đã tổ chức phiên họp lắng nghe báo cáo từ Chính phủ và cơ quan thẩm tra về hai dự án luật quan trọng: Luật Thuế Tiêu thụ Đặc biệt (TTĐB) sửa đổi và Luật Thuế Thu nhập Doanh nghiệp (TNDN) sửa đổi. Việc sửa đổi này nhằm mục tiêu hoàn thiện chính sách thuế, đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế và quản lý tài chính trong bối cảnh mới.
Bổ sung và sửa đổi đối tượng chịu thuế TTĐB
Với mục đích hoàn thiện quy định về chính sách thuế TTĐB nhằm mở rộng cơ sở thu, đảm bảo tính minh bạch, dễ hiểu, dễ thực hiện và góp phần nâng cao hiệu quả trong quản lý thuế, dự thảo Luật Thuế TTĐB sửa đổi đã có nhiều thay đổi về các đối tượng chịu thuế và không chịu thuế.
1. Bổ sung đối tượng chịu thuế TTĐB
Một trong những nội dung nổi bật là việc bổ sung nước giải khát có đường theo Tiêu chuẩn Việt Nam, với hàm lượng đường trên 5g/100ml, vào danh mục đối tượng chịu thuế TTĐB. Quy định này không chỉ thực hiện các chủ trương lớn của Đảng và Nhà nước về bảo vệ sức khỏe cộng đồng mà còn phù hợp với các khuyến cáo từ Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), Quỹ Nhi đồng Liên Hợp Quốc (UNICEF) và Bộ Y tế.
- Mức thuế suất áp dụng: Nước giải khát có đường sẽ chịu thuế suất 10%. Đây là mức khởi đầu dành cho mặt hàng mới được bổ sung vào diện chịu thuế TTĐB.
2. Các đối tượng khác chịu thuế TTĐB
Ngoài nước giải khát có đường, dự thảo còn mở rộng danh sách đối tượng chịu thuế, bao gồm:
- Điều hòa nhiệt độ công suất từ 90.000 BTU trở xuống.
- “Hàng mã” (trừ đồ chơi trẻ em, đồ dùng dạy học).
- Kinh doanh đặt cược, bao gồm cá cược thể thao, giải trí và các hình thức đặt cược khác theo quy định pháp luật.
3. Sửa đổi quy định về hàng hóa nhập khẩu không chịu thuế TTĐB
Dự thảo đã điều chỉnh một số quy định về hàng hóa nhập khẩu không chịu thuế TTĐB nhằm khắc phục các bất cập trong thực tiễn, đồng thời đảm bảo sự đồng bộ với pháp luật chuyên ngành.
Đề xuất tăng thuế suất đối với thuốc lá và rượu, bia
Nhằm đạt mục tiêu giảm tỷ lệ sử dụng thuốc lá và kiểm soát tiêu thụ rượu, bia trong cộng đồng, dự thảo giữ nguyên mức thuế suất 75% đối với mặt hàng thuốc lá nhưng bổ sung thêm mức thuế tuyệt đối theo lộ trình từ năm 2026 đến năm 2030.
1. Lộ trình tăng thuế thuốc lá:
Dự thảo đưa ra hai phương án:
- Phương án 1: Từ năm 2026, áp mức thuế tuyệt đối 2.000 đồng/bao thuốc lá điếu và 20.000 đồng/điếu xì gà. Năm 2027, mức thuế này tăng lên 4.000 đồng/bao và 40.000 đồng/điếu.
- Phương án 2: Các mức thuế trên được tăng gấp đôi so với Phương án 1.
2. Lộ trình tăng thuế rượu, bia:
Tương tự, dự thảo cũng đề xuất tăng thuế suất đối với rượu, bia theo lộ trình từng năm từ 2026 đến 2030.
- Phương án 1: Đối với bia và rượu trên 20 độ, tăng thuế suất từ 65% hiện nay lên 70%, sau đó tăng dần theo từng năm lên 75%, 80%, 85% và cuối cùng là 90%.
- Phương án 2: Tăng mức thuế cao hơn từ 5-10% so với Phương án 1.
Mục tiêu của việc điều chỉnh này là tăng giá bán tối thiểu 10% cho rượu, bia, theo khuyến nghị của WHO.
Quan điểm của Ủy ban Tài chính – Ngân sách
Tại báo cáo thẩm tra, đa số ý kiến trong Ủy ban Tài chính – Ngân sách đồng tình với đề xuất bổ sung nước giải khát có đường vào diện chịu thuế TTĐB. Tuy nhiên, cơ quan này cũng yêu cầu Chính phủ làm rõ nội dung “theo Tiêu chuẩn Việt Nam”, bởi quy định này có thể gây khó khăn trong thực hiện đối với các sản phẩm nhập khẩu không được sản xuất theo tiêu chuẩn này nhưng vẫn có hàm lượng đường trên 5g/100ml.
Ngoài ra, một số ý kiến cho rằng, mức thuế suất 10% đối với nước giải khát có đường là khá thấp và có thể không đủ mạnh để thay đổi thói quen tiêu dùng của người dân. Vì vậy, cần cân nhắc áp dụng mức thuế cao hơn để đạt được mục tiêu bảo vệ sức khỏe cộng đồng.
Sửa đổi Luật Thuế TNDN: Tháo gỡ vướng mắc cho doanh nghiệp
Trong dự thảo Luật Thuế TNDN sửa đổi, Chính phủ nhấn mạnh việc sửa đổi các nội dung không còn phù hợp nhằm đảm bảo tính trung lập của chính sách thuế, hạn chế tối đa lồng ghép các yếu tố xã hội, từ đó tạo môi trường kinh doanh ổn định và lâu dài.
1. Quy định đối với doanh nghiệp nước ngoài:
Dự thảo bổ sung quy định yêu cầu các doanh nghiệp nước ngoài kinh doanh qua thương mại điện tử hoặc nền tảng số phải nộp thuế đối với thu nhập phát sinh tại Việt Nam. Các nền tảng thương mại điện tử hoặc công nghệ số cũng được xem là cơ sở thường trú để thực hiện nghĩa vụ thuế.
2. Thuế đối với các khoản thu nhập phát sinh khác:
Quy định mới bổ sung các khoản thu nhập khác của doanh nghiệp Việt Nam và doanh nghiệp nước ngoài (có hoặc không có cơ sở thường trú tại Việt Nam) vào diện chịu thuế.
3. Điều chỉnh quy định bù trừ lỗ:
Dự thảo cho phép doanh nghiệp được bù trừ lãi từ chuyển nhượng bất động sản, dự án đầu tư với lỗ từ các hoạt động sản xuất kinh doanh khác, trừ những ngành nghề đang được hưởng ưu đãi thuế.
Các đề xuất sửa đổi tại hai dự thảo luật thể hiện nỗ lực của Chính phủ trong việc đồng bộ chính sách thuế, tăng cường hiệu quả quản lý và đáp ứng xu hướng cải cách toàn cầu. Đồng thời, những nội dung mới cũng hướng tới việc bảo vệ sức khỏe cộng đồng, thúc đẩy phát triển kinh tế bền vững và đảm bảo nguồn thu ngân sách trong dài hạn. Quốc hội dự kiến sẽ tiếp tục thảo luận và hoàn thiện các dự thảo này trước khi thông qua.